Sokrates hat geschrieben:Salvete,
zu eins: Das Pronomen relativisch auffassen! Es wird ja nicht gefragt, wann man "reich" ist, es steht kein Informationsverb da (Wissen, Erfahren, Fragen, Sagen) und es ist auch kein Vergelichssatz, sondern lediglich eine Paraphrase von Demonstrativem und quantifizierendem Relativem, Indikativ also angebracht.
Das Feld der indirekten Frage erstreckt sich ja aber über deine einleitenden Verben hinaus noch etwas weiter. Auch etwa nach interest ("es ist von belang (für ...), ob, wann, wie") ist eine indirekte Frage gängig.
Übrigens habe ich mittlerweile noch einen entsprechenden Satz mit "quomodo" und einen mit "quanti" (gen. pret.) gefunden; auch hier ist ja ein relatives verhältnis zumindest überraschend (etwa zwischen pronomen und adverb der art und weise!) (der Konjunktiv im ersten Fall ist wohl obliquer natur):
Dicunt appetitionem animi moveri, cum aliquid
ei secundum naturam esse videatur, omniaque, quae
secundum naturam sint, aestimatione aliqua digna
eaque pro eo, quantum in quoque sit ponderis, esse
aestimanda
, quaeque secundum naturam sint, partim
nihil habere in sese eius appetitionis, de qua saepe
iam diximus, quae nec honesta nec laudabilia dican-
tur, partim, quae voluptatem habeant in omni ani-
mante, sed in homine rationem etiam.
Nam cum in omnibus quae aguntur,
ex eo, quomodo
quisque natus est, ut supra dictum est,
quid deceat,
exquirimus, tum in tota vita constituenda multo est
eius rei cura maior adhibenda, ut constare in perpe-
tuitate vitae possimus nobismet ipsis nec in ullo of-
ficio claudicare.
Ich frage mich, ob man in Analogie nun auch solche Sätze bauen darf:
- ex eo, ubi quisque noctes degit, natura eius cernitur.
- ex eo, quantum quisque pecuniae habet, pendet, quantum erogare possit (indirekter fragesatz nach "pendet" - oder wie würde man das anders machen?)
weiter frage ich mich, ob diese konstruktionsmöglichkeit auf "quisque"-Sätze beschränkt ist (bisher habe ich nur solche zur Hand), oder ob auch dergleichen denkbar ist:
- ex eo, quando domum revenero, decernam, utrum te visam an non.
- pro eo, utrum (= je nachdem, ob) humanum te praestiteris (fut. II) annon, te aut laudabo aut reprehendam.
bene valete